اجرای ازمایش انفجار بزرگ در سوئیس

سه دهه پس از ارائه ایده خلق مصنوعى آغاز کائنات، سرانجام روز چهارشنبه بزرگترین آزمایش تاریخ فیزیک با پرتاب اولین پروتون به تونلى ۲۷ کیلومترى آغاز شد.

گزارش هاى رسیده حاکى است که این آزمایش موفقیت آمیز بوده و مهندسان پس از به گردش در آمدن کامل ذرات پروتون در تونلى حلقوى در حاشیه شهر ژنو به شادمانى پرداختند.

ماشین  ده میلیارد دلارى براى آزمایش بینگ بنگ مصنوعى یا انفجار بزرگ که زمان آغاز خلقت است، در نزدیکى مرز فرانسه و سوئیس قرار دارد و با استفاده از آن قرار است که راز خلقت و نحوه تکوین حیات با روش علمى گشوده شود.

انجام این پروژه با مشکلات فنى زیادى روبرو بود و با دو سال تاخیر به مرحله اجرا در مى آید.

آغاز به کار ماشین یاد شده که به (Large Hadron Collider) معروف شده است پس از سال ها صرف وقت و با تلاش بیش از هشت هزار دانشمند فیزیک از هشتاد و پنج کشور جهان عملى شده است.

این وسیله شگفت انگیز قرار است آنچه به عنوان سیاهچاله (فضایى) نامیده شده را در اندازه اى فوق العاده کوچک تولید کند.

هدف آن است که ذرات اتم در درون این دستگاه با سرعت نزدیک به نور با یکدیگر برخورد کنند و شرایطى مانند شرایطى که دانشمندان آن را فرضیه «بیگ بنگ» یا انفجار بزرگ مى نامند، بوجود آورند تا نتایج ناشى ازآن را مشاهده کنند.

فیزیکدانان مى گویند که جهان هستى و کیهان ۱۵ میلیارد سال پیش با چنین پدیده اى خلق شد و سپس ستارگان، سیارات و سرانجام سیاره زمین با گسترش آن در کهکشان پدید آمدند.

با کمک ماشین یاد شده، شعاع هاى حاوى ذرات پروتن (از مشتقات اتم) با سرعت به یکدیگر تابیده و با هم برخورد می کنند. در نتیجه بر خورد مستقیم آنها انتظار مى رود حرارتى ایجاد شود که مقدار آن یک تریلیون درجه سانتیگراد تخمین زده مى شود.

حرارت ناشى از برخورد ( به هم کوبیده شدن) مشتقات اتم به ایجاد نقطه سیاهى مى انجامد که داراى غلظت فوق العاده است. این علظت بالا، به نوبه خود جاذبه اى ایجاد مى کند که در نتیجه آن محیط اطراف نقطه سیاه، به درون آن بلعیده (جذب) مى شوند  که سیاهچاله است.

قدرت کشش و مکندگى سیاهچاله ها به حدى است که حتى نورهاى اطراف آن نیز به درون نقطه سیاه فرو مى روند. به این دلیل (تاریکى ناشى از بلعیده شده نورهاى اطراف) نقطه سیاه قابل رویت نیست!

ماشینى که روز چهارشنبه این تجربه بزرگ را در اندازه اى کوچک آغاز کرد در فاصله هشت تا ۱۱ ماه اوت مورد آزمایش قرار گرفته و تجربه بزرگتر و اصلى آن قرار است در۲۱ ماه اکتبر آینده صورت گیرد.

کارشناسان مى گویند که کشفیات ناشى از تجربه این ماشین مى تواند به گشودن راه هاى تازه در جهت دست یافتن به منابع بیکران انرژى منجر شود. به جز کنجکاوى بشر براى گشودن راز خلقت، دست یافتن به منابع تازه انرژى نیز از جمله انگیزه هاى مجریان این پروژه شگفت انگیز است.

دو هفته قبل گروهى از دانشمندان آلمانى با انتشار بیانیه اى تاکید کردند که ایجاد سیاهچاله کوچک تنها براى بخش کوچکى از یک لحظه خواهد بود و تقریبا بلافاصله از میان خواهد رفت.

استدلال آنها در قبال نگرانى هاى منتقدان این ماشین غول آساست که مى گویند آغاز به کار این ماشین ممکن است به شکافته شدن کره زمین و نابودى آن بیانجامد.

مشارکت ایران

ایران از جمله بیست کشوری است که در این طرح عظیم بین المللى مشارکت کرده است .

دکتر رضا منصورى، استاد فیزیک دانشگاه صنعتى شریف در باره چگونگى مشارکت ایران در این طرح گفته است: «کشور ما در سال ۱۳۸۰ با امضاى تفاهم نامه اى وارد این کار بزرگ شد و بر مبناى آن قطعاتى از شتاب دهنده در ایران ساخته شد و همچنین دانشجویان و استادان ما در شبیه سازى ها مشارکت داشتند به گونه اى که دست کم چهار دانشجوى دکترى پایان نامه خود را در این شتاب دهنده گذرانده اند و هم اکنون هم دو دانشجوى ایرانى در این شتاب دهنده حضور دارند.»

وى در گفت و گو با «واحد مرکزی خبر ایران» افزود که ایران مى تواند مشارکت بیشترى در این طرح بزرگ علمى داشته باشد.