اهمیت و نقش کشاورزی در اقتصاد ایران (فارس ومرودشت )

کشور ما از بدو پیدایش تاریخ ، سرزمینی کشاورزی بوده و فرزندان این آب وخاک همواره به شغل کشاورزی اشتغال داشته اند وعمران و آبادی را شعار خود ساخته اند سد مندبی شاپور در خوزستان و بند امیر در فارس گواه تلاش گذشتگان ما برای فراهم کردن وسیله بهتر کار و منابع بیشتر است و کشاورزان علاوه بر تأمین معاش زندگی خود ، مواد غذایی مورد نیاز همنوعان خود را فراهم می کنند و به این سبب کشاورزی را جزو پیشه های شریف و مقدس به شمار می آورند و اغلب پیامبران و پیشوایان ماهم به آن اشتغال داشته اند . امروزه نیز که صنعت در زندگی مردم مختلف مقام اول را دارد نه تنها کشاورزی اهمیت خود را از دست نداده بلکه برای تولید مواداولیه و به گردش درآو ردن چرخ کارخانه های مختلف اهمیت آن دو چندان شده است و صنعت و کشاورزی مکمل یکدیگرشده اند . به علاوه افزایش روز افزون و بی رویه جمعیت هر سال موادغذایی بیشتری را طلب می کند و کشورهای پیشرفته برای بدست آوردن محصول از راههای آسانتر تلاش می کنند اما متأسفانه بیشتر کشاورزان ما هنوز با همان روشهای ابتدایی و ابزارهای ناقص و روش سنتی قدیمی به کارکشت مزارع می پردازند و با کوشش بسیار محصول اندک برداشت می کنند . بعلاوه برای بدست آوردن محصول بیشتر به روشهای جدید کشاورزی و آموزش صحیح علاقه ای نشان نمی دهند . پس از انقلاب اسلامی در ایران وزارت کشاورزی و جهاد سازندگی فعال شد و تلاش کرد از هر راهی که ممکن است موانع و دشواریها و محدودیت ها را رفع کند و از راه بالا بردن سطح دانش و بینش کشاورزان و آموزش صحیح روش کاشت و داشت و برداشت  ، سطح تولید در هکتار را افزایش دهد . اما متأسفانه بخش کشاورزی به رغم جایگاه برجسته آن در ابعاد اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی و زیست محیطی متأسفانه طی دهه های اخیر فاقد تشکیلاتی یکپارچه و توانمند برای اعمال مدیریت همه جانبه و استراتژیک بود که ادغام دو وزارت خانه سرآغاز تحول جدیدی در بخش بود .

فارس قطب کشاورزی کشور :

استان فارس یکی از استانهای مستعد و غله خیز کشور است و اراضی قابل کشت آن بالغ بر یک میلیون و 24 هزار و 800 هکتار می باشد . میزان اراضی زیر کشت گندم بالغ بر 396 هزار هکتار است که استان فارس در تولید گندم صیفی جات ومیوه های باغی مقام نخست . از نظر تولید چغندر قند ، جو  و پنبه مقام دوم و در تولید برنج مقام سوم کشور را داراست و شهرستان مرودشت در استان رتبه نخست تولید گندم و ذرت را به خود اختصاص داده و قطب کشاورزی استان و ایران است . حال با توجه به اینکه بانک کشاورزی جهت بهبود ارائه خدمات به کشاورزان تابع سیاستهای وزارت جهادکشاورزی ،  می باشد بنابراین :

1- هماهنگی لازم و کافی بین دستگاههای فوق صورت گیرد تا خدمات هر چه سریعتر و بهتردر اختیار کشاورزان قرار گیرد .

2- با همکاری دستگاههای ذیل جهت بهره برداری از فنون پیشرفته و تکنولوژی و مهندسی ژنتیک در بخش کشاورزی اقدام و اعتبارات لازم نیز به این امر اختصاص داده شود .

3-  برنامه ریزی و اجرای آموزش های علمی ، کاربردی و فنی و حرفه ای شاغلان بخش کشاورزی و صنایع روستایی در چهارچوب سیاستهای مصوب و همچنین آموزش روشها و فنون نوین کشاورزی ، دامداری به تولیدکنندگان مربوطه با همکاری مجدانه سازمان صدا و سیما صورت گیرد

4- در جهت امور منابع طبیعی و آبخیز داری بررسی و مطالعه جامع حوزه های آبخیز به منظور تهیه طرح آبخیزداری و جلوگیری از فرسایش خاک و تهیه برنامه جامع استفاده از اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و بهره برداری بهینه از این اراضی با هماهنگی دستگاههای فوق صورت پذیرد .

5- در زمینه امور زیر بنایی کشاورزی توسعه مکانیزاسیون کشاورزی با توجه به ویژگی های اقلیمی منطقه و ارائه خدمات حمایتی و فنی مورد نیاز در برنامه ها پیش بینی و اجرا شود .

6- یکپارچه سازی اراضی ، احداث راههای بین مزارع تجهیز و نوسازی مزارع و باغها به منظور استفاده مؤثر از منابع و نهاده های کشاورزی و ارتقای بهره وری در فرآیند تولید با تأکید بر بهبود بهره وری از منابع آبی که متأسفانه در کشور محدودیت های زیادی را د رتوسعه بخش بوجود آورده است .

7- برنامه ریزی و انجام اقدامات لازم به منظور افزایش اثر بخش و بازدهی آبیاری در مزارع و باغها با هماهنگی وزارت نیرو و مهمتر از همه اجرای طرحهای آبیاری تحت فشار درمزارع و باغات .

8- در زمینه امور حمایتی بایستی از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی و روستایی با مشارکت تولیدکنندگان استفاده شود . اگرچه ریسک سرمایه گذاری در این مقوله بالاست لیکن سیاستگزاران مکلف به حمایت از این بخش شوند تا سرمایه بویژه از طرف بخش خصوصی وارد حوزه شود .

9- اجرای صحیح سیاستها و روشهای حمایتی و بیمه ای بمنظور حمایت از تولیدکنندگان تولیدات و تأسیسات بخش کشاورزی و پرداخت خسارت تولید کنندگان خسارت دیده و تشویق کشاورزان جهت بیمه محصولات خود .

10-    در زمینه تأمین نهاده ها با توجه به مشکلات بوجود آمده در بخش مکانیزاسیون کشاورزی به طور اعم و کمبود تراکتور به طور اخص که باعث کاهش بازده تولید می شود بایستی پیگیریهای مجدانه ای بین وزارت جهاد وصنایع و معادن  بوجود آید تا امکانات مورد نیاز به موقع دراختیار کشاورزان قرار گیرد .

در نهایت و با توجه به موارد فوق بایستی توجه جدی به طرح محوری گندم بعنوان یکی از طرحهای ملی برای رسیدن کشور به خود کفایی صورت پذیرد ، همچنین در جهت طرحهای ویژه تحت عنوان مکانیزاسیون و افزایش محصولات زراعی و باغی اقدامات جدی صورت گیرد .

واگذاری امور کشاورزی به بخش خصوصی جهت بهبود ارائه خدمات به کشاورزان صورت پذیرد . حمایت و توجه جدی به امر مکانیزاسیون با توجه به نقش اساسی افزایش حداکثر بازده و عملکرد در تولیدات محصولات کشاورزی شود .

گسترش طرحهای آبخیزداری به عنوان یک عامل مؤثر در حفظ آب و خاک و حفاظت از منابع طبیعی با همکاری دستگاههای دولتی و تشکلهای مردمی گسترش طرح پوشش بیمه ا یاز طریق افزایش اطلاع رسانی و تشویق کشاورزانی که خسارت ندیده اند و از صندوق بیمه خسارتی دریافت نکرده اند . در جهت ساماندهی بازار فروش محصولات کشاورزی و شفافیت قیمتها پیش فروش محصولات و تأمین نقدینگی لازم همکاری بیشتری با بانک صورت گرفته و محصولات بیشتری در بورس قرار گیرند .

در مورد بیمه محصولات کشاورزی با توجه به اینکه ایران جزئ ده کشور بلا خیز دنیاست بطوریکه از 40  بلیه  شناخته شده 31 بلیه در کشور رخ می دهد لذا سرمایه گذاری می تواند کشاورزان را که از نظر مالی از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند با مشکل اساسی روبرو نماید لذا بایستی با ارائه راهکار مناسب برای جبران خسارت به کشاورزان اقدام نمود که بهترین آن بیمه محصولات کشاورزی است علیرغم بلا خیز بودن و وجود ریسک زیاد برای کشاورزان متأسفانه فرهنگ بیمه هنوز در مناطق بخوبی شکل نگرفته  که با توجه به این امر رتبه کشور در زمینه بیمه محصولات کشاورزی در جهان مطلوب نیست  لذا لازم است  در این زمینه تمهیدات جدی صورت پذیرد تا اولاً وجود تفکر و فرهنگ سنتی و اعتقاد به قضا و قدر را از بین برد و آنرا با الگویی دیگر جایگزین نمود الگویی که در آن بیمه محصولات نیازی حیاتی تلقی شده . ثانیاً کشاورزان با  اشتیاق به این سو گام بردارند و تحقق این امر همت و تلاش مسئولین را بیش از پیش طلب می کند .  در هر حال در اسناد چشم انداز و برنامه ها ، بخش کشاورزی بعنوان بخش قابل اتکا و محوری د رتوسعه کشور تعیین  ومعرفی شده و لاجرم بایستی در این زمینه تلاش بیشتری معمول کرد .

به امید روزی که با ایجاد بستر مناسب برای برقراری ارتباطات فعالیتهای آموزشی ، ترویجی و روستایی شاهد ارتقای بیش از پیش کشاورزی در ایران اسلامی  باشیم .